ბებული

როცა ქალბატონ დონარას შესახებ დავწერე, სოფიმ და ქეთიმ მთხოვეს, სხვა გამორჩეული ადამიანებიც გაგვაცანიო. ლაშამ მითხრა, მოდი, ბებულიზე დაწერეო. იოლი არ იქნება უახლოეს ადამიანზე დაწერა, თუმცა ეს ყოველთვის მინდოდა. ბავშვობაში კინორეჟისორობაზე ვოცნებობდი და დღიურებში ვწერდი, რომ ბებოზე ფილმს გადავიღებდი.

თამარა ბებო ჩემს ცნობიერებაში თითქმის დაბადებიდან გაჩნდა. როცა ქუთაისში ვცხოვრობდით, ყოველ შაბათ-კვირას ჩამოდიოდა, ორ პატარასთან მარტო დარჩენილ დედაჩემს ეხმარებოდა. სულ დატვირთული ჩამოდიოდა, თავის მოწეულ პროდუქტებს მაღაზიაში ნაყიდ ტკბილეულსაც აუცილებლად დაამატებდა. როცა წამოვიზარდეთ, ჩვენ   ჩავდიოდით მასთან. ჩემი სოფელი ძალიან ახლოსაა ქუთაისთან. ზაფხულობით ხშირად ვიყავით ბებოსთან. დედა ხანდახან სამსახურშიც იქედან დადიოდა. ღამეები იყო ხოლმე საოცარი. ასწლოვანი ძელქვის ქვეშ მაგიდასთან ვჯდებოდი, ბავშვურ-რომანტიკულ-ფილოსოფიური ფიქრებით დატვირთული. კიდევ დაღამება მიყვარდა განსაკუთრებით. მეზობლების ეზოებიდან ისმოდა, როგორ აბინავებდნენ შინ დაბრუნებულ საქონელს, როგორ დგამდნენ ძირს ალუმინის ვედროებს, აჭრიალებდნენ ჭიშკარს. მერე ფეხზე იხდიდნენ და სახლში შედიოდნენ. იქედან ხმამაღლა ჩართული ტელევიზორების ხმები გამოდიოდა. ასეთ ბანგიან შეღამების დროს მე და ჩემი ძმა ეზოში ვტრიალებდით ხოლმე, ხელები განზე გვქონდა გაშლილი და ზემოთ ვიყურებოდით. იქამდე ვტრიალებდით, სანამ თავბრუ არ დაგვეხვეოდა და ბალახზე არ დავეცემოდით. ამ დროს ცას ვუყურებდით, რომელიც ჩვენს თავზე სწრაფად ტრიალებდა.

როცა თბილისში წამოვედით, ბებული სევდიანად ამბობდა, ვერ  ვიტან, როცა ავტობუსი ჩამოივლის; ვიცი, რომ თქვენ არ ჩამოხვალთო. ახლა ჩვენთან ზამთრობით რჩება, სამივე შვილთან, რიგრიგობით. სააღდგომოდ ისევ სახლში მიდის, რომელიც ქვეყანას ურჩევნია. უბედნიერესია, როცა მასთან ჩავდივართ, თუ თან მეგობრები გვახლავს, მაშინ სულ ბრწყინავს. ახალგაზრდებთან ყოფნა ძალიან უყვარს. ხელად გაამზადებს სადილს,  სუფრაზე ღვინოს შემოდგამს და დაჯდება. სუფრა სიმღერის გარეშე ვერ წარმოუდგენია: წამოიწყებს და სტუმრებს აიყოლიებს. შარშან ლაშას ნამღერი მოვასმენინე აიფოდით. საკუთარ სიმღერას ასრულებდა. სახე გაუნათდა. მთელი დღე ამბობდა, როგორ ვისიამოვნეო. სანამ ჩვენთან ჩამოვა, სულ მენატრება და მახსენდება, როგორ მიგზავნიდა მაისში, ჩემს დაბადების დღეზე, თავის ეზოში გაზრდილ ვარდებს.

იოლი ცხოვრება არ ჰქონია, მაგრამ ყველაფერი შეძლო. სახლი, შვილები, მეურნეობა, საზოგადოებრივი მოვალეობა, გაჭირვებასთან ბრძოლა, ადამიანებზე ზრუნვა და შრომა, შრომა, შრომა. ასე იცხოვრა. დედაჩემს ეუბნებოდა, როცა ყველაზე ძალიან მიჭირდა, ხმამაღლა ვმღეროდიო. ყოველთვის ასეთი იყო. თავის მეგობრებთან დროსტარებას არათუ აკლდებოდა, თვითონ იყო ინიციატორი. უკრავდა გიტარაზე და მღეროდა. შესანიშნავად ამზადებდა. სოფელში მის გარეშე არ ჩაივლიდა ქორწილი და სხვა ლხინის სუფრა. მას ამზადებინებდნენ ხაჭაპურს, საცივს და ა.შ. 

როგორც ჭეშმარიტი იმერელი, განსაკუთრებულად გამოხატავს სტუმრის მოსვლის სიხარულს, თუნდაც ის სტუმარი მეზობელი იყოს, რომელსაც ყოველდღე ნახულობს. როცა მასთან ვარ, მეტყვის ხოლმე, მიდი, ბებო, მიეგებეო. ჩვენი ეზო იმხელაა, ლამის ათი წუთი უნდა ჭიშკრამდე მისვლას. გაცილებაც, მისი წესით, ბოლომდე უნდა, დახვეწილი იმერული საუბრის თანხლებით. მასთან მეგობრები სასაუბროდ, გულის მოსაოხებლად, საიდუმლოს გასანდობად მიდიან. ახალგაზრდები უყვებიან თავიანთ სასიყვარულო ამბებს.

ამას წინათ, წიგნში ჩადებული წერილი ვიპოვე, ბებოს ხელით დაწერილი, არ ვიცი, რამდენი წლის წინ. "თიკო, მე ეზოში მივდივარ სასუქის მისაცემად. ამოვალ მალე." ის დილა მახსოვს, როცა ეს წერილი ვიპოვე. მე გვიანობამდე მეძინა. როცა გავიღვიძე და ქვემოთ ჩავედი, უკვე სამზარეულოში ტრიალებდა, ჩემთვის რძე და ხაჭაპური მზად ჰქონდა, წერილი კი მაგიდაზე იდო. მაშინ შევინახე.

კიდევ ერთი წერილი მახსოვს. 90-იანებში მეზობელს გამოატანა ჩვენთან ქუთაისში: "ნათელა, ორშაბათს ჩამოვა ვაჟიკო და ჩამოიტანს შეშას, 20 ლარად." იქედან გაუკეთა ორგანიზება ჩვენი შეშით მომარაგებას! მაშინ დიდი ბედნიერება იყო, თუ აივანი დაჩეხილი ხმელი შეშით გქონდა სავსე. 

ბებოს განსაკუთრებული სტილის გრძნობა აქვს. მეგობრები ეკითხებოდნენ რჩევას შპალერის, ფარდის, გადასაფარებლის შესახებ. ყოველთვის კოხტად იცვამდა. ახლაც კარგად ახერხებს სახის და თმის მოვლას. როცა ჭაზე ან მეზობელთან მივდიოდი, შემამოწმებდა, როგორ მეცვა და მთხოვდა, ბებო, თმა გადაივარცხნე და ისე გადიო. :) უფრო დიდობაშიც, ჩემს ჩაცმულობას ზუსტ შეფასებას მისცემდა, ზუსტად მეტყოდა, რომელი ფერი ან ტანსაცმელი მიხდებოდა. თუ მაკიაჟი ზედმეტი მოეჩვენებოდა, მეტყოდა, უჰ, ბებია, მაგი მეიცილე, ბრუციანს გავხარო. :) ბედნიერია, როცა ახალ სამოსს ვიძენ. დააკვირდება, შემიფასებს და დამლოცავს. ძალიან უყვარს, როცა ადამიანი გამართული დადის და კარგი მიხვრა-მოხვრა აქვს. ერთხელ მითხრა, ბებია, მოხდენილად უნდა გააკეთო საქმე, თორემ შენზე იტყვიან, ერთი აშენებული გოგოაო. :) (აშენებული - იმერ.: მაღალი და მოუქნელი/გაშეშებული.)

ახლაც საოცრად დამოუკიდებელია და იმას ფიქრობს, სხვას რით დაეხმაროს და ასიამოვნოს. უკვე ჩამოვიდა საზამთროდ; დატვირთული, როგორც ყოველთვის. მისი საჩუქრების ადრესატებს ჩემი ოჯახიც დაემატა. დღეს გამომატანა: ქათამი, მჭადის ფქვილი, ტკბილი კვერი, ტყლაპი, რომელიც ჩემთვის დაამზადა, კვახი, მსხლის ჯემი და ტყემლის მურაბა. ვენახის ბოლოს რომ ტკბილი ტყემალი დგას, იმისგან მოვხარშეო. წარმოვიდგინე, როგორ მიდიოდა ტყემლის დასაკრეფად ვენახის ბოლოში. 

გაისად, შუა ივლისში, ბებული 90 წლის გახდება.

ბებულის ეზო გაზაფხულზე, საპოვნელებიანი. ძელქვა ჯერ არ არის შეფოთლილი.

ბებული