ცარიელი შენობების სევდა

ადრეულ სკოლის ასაკში ცარიელი შენობების მეშინოდა. მერე მივხვდი, რომ ეს შიში კი არა, უფრო იმის წუხილი იყო, რომ ისინი ძალიან სევდიანი მეჩვენებოდა უადამიანებოდ. ერთხელ, ჩემი სკოლის შენობასთან საღამოხანს ჩავლა მომიხდა. ძალიან მიყვარდა ჩემი სკოლა, ის ქუჩაც (ქალაქის ისტორიულ ნაწილშია, აღდგენილ–გალამაზებული), წელიწადის ყველა დროს ჰარმონიული და პოზიტიური იყო, სიძველის სიტკბოთი სავსე. იმ წიგნებში, მაშინ რომ ვკითხულობდი, ყველა ბავშვი რომელიმე წმინდანის სახელობის სკოლაში ან გიმნაზიაში სწავლობდა, რასაც ყოველთვის ვნატრობდი და ამიხდა კიდეც: ეროვნული მოძრაობის პერიოდში სკოლამ ძველი, საუკუნის წინანდელი სახელი დაიბრუნა. ახლა ქუჩაც და სკოლაც წმინდა ნინოს სახელს ატარებს. ჰოდა, იმ საღამოს, სკოლასთან რომ ჩავიარე, შენობას გავხედე და უსიამოვნო გრძნობა გამიჩნდა: წარმოვიდგინე ჩაბნელებული დერეფნები, უბავშვებოდ, უხმაუროდ, მდუმარე, ცარიელი საკლასო ოთახები. მერე "თავს ვიწვალებდი" იმის წარმოდგენით, რა სევდიანი იქნებოდა ყველაზე ხალხმრავალი შენობები, მაგალითად, ცირკის არენა, თეატრის ან სპორტული დარბაზი, მოქალაქეთა მომსახურების დაწესებულებები ღამით, ნახევრადგანათებული და მდუმარე. 

სტუდენტობის დროს საწარმოთა განვითარების პროექტში ვმუშაობდი თარჯიმნად. ევროპელ კონსულტანტებს ვიწვევდით, რომ დიდი, საბჭოური სტილის საწარმოების რეორგანიზებასა და საბაზრო ეკონომიკაზე მორგებაში დაგვხმარებოდნენ. ჩემს ინდუსტრიულ ქალაქში ბევრი დაკეტილი საწარმო იყო. მაშინ საქართველოს დამოუკიდებლობა ახალი მოპოვებული ჰქონდა და ყველაფერი თავიდან იყო დასაწყები. ერთხელ, ერთ ფაბრიკაში ვიზიტისას, ისეთი სურათი დამხვდა, თავს ძლივს მოვერიე, რომ საღი აზრი შემენარჩუნებინა და ყველაფერი პატიოსნად მეთარგმნა: უზარმაზარი, მაღალჭერიანი დარბაზი, უმოქმედო დაზგები, ფანჯრის ჩამსხვრეული მინები და სიჩუმე, აქა-იქ - მუშების პირადი ნივთები. მინდოდა, მეც და ჩვენს სტუმარსაც ამ სევდიანი სიცარიელის ნაცვლად ხმაური და ჩუხჩუხი გვენახა: ზომიერად ფერხორციანი და ხალისიანი მუშა ქალები, ენერგიულად რომ შრომობენ, ღიღინებენ და ერთმანეთს მუდმივად სახუმარო რაღაცებს გადასძახებენ, გვერდით რომ შესვენებაზე ნაყიდი პროდუქტი უდევთ, რომ საღამოს, როგორც კი ზარი დარეკავს, აიკრიფონ და ავტობუსს მიუსწრონ, მერე ოჯახთან ერთად ივახშმონ და ბავშვები ამეცადინონ. 

ახლა ჩემი სამსახურის ცარიელი დერეფნები სულ არ მეჩვენება სევდიანი და მომწონს კიდეც. როცა გვიანობამდე დარჩენა მიწევს, სიჩუმეს ვუსმენ და სიამოვნებით წარმოვიდგენ, რომ სულ რამდენიმე საათში ეს დერეფნები ისევ ხალხით გაივსება, ქალები ერთმანეთს შეუქებენ  ახალ ფეხსაცმელს, დაკიდებენ პალტოებს, დატრიალდება ყავის სუნი, გაიღება და დაიკეტება ლიფტის კარი, შეხვედრების ოთახიდან შუბლშეჭმუხნილი კაცები გამოვლენ ცხრილებით ხელში... როგორც ყველა სახლს, ჩვენს შენობასაც სული აქვს.

მიხარია იმის გაფიქრება, რომ ყველა მიტოვებულ შენობას ოდესმე ახალი ადამიანები გააცოცხლებენ. თან ისიც ვიცი, რომ რკინიგზა, მუშათა უბანი და დაკეტილი საამქროები სულ გამახსენდება.