"ვერწმუნოთ ცივი სეზონის დასაწყისს"

- ინსტაგრამზე ერთი საოცარი მელიას გვერდს ავედევნე. ამ მელიაზე ნაცნობი ბლოგერი ჰყვებოდა. National Geographic-ის ფოტოებში სულ მელიებს ვეძებ და ხარბად ვათვალიერებ. სრულყოფილად ლამაზები არიან. მგონია, ლაპარაკი იციან და როცა ჩვენ გვძინავს, მაშინ უყვებიან ერთმანეთს გაყინული მდინარეების ქვეშ გარინდულ თევზებზე და ტყის ნისლებზე. ჩემს საყვარელ მოთხრობაში - Macaroon ერიკას მელიას სოროში სძინავს. ერიკას გულისთვის მელია ძაღლებთან სასტიკ ბრძოლაშიც კი ებმება. ძაღლები მის ბეწვს გლეჯენ და თათს სტკენენ. კიდევ კარგი, ერიკა სახლიდან წამოღებული მოხარშული დედლით მაინც მოასწრებს მის გამასპინძლებას. ალბათ, ყველა გოგოს უნდა ჰყავდეს მეგობარი მელია, რომელიც, თუ მთლად სახლში არა, მახლობელ ტყეში მაინც იცხოვრებს, მშობლებზე გაბრაზებულ და სახლიდან გამოქცეულ ბავშვს თავის სოროში თბილად დააძინებს და მისი გულისთვის არც ძაღლების ხროვას შეეპუება. 

წყარო: https://www.pinterest.com/tikonadiradze/red-fox-perfection/ 

- მელიას შემდეგ ზღარბის პატრონი გამომეხმაურა, ჩვენც მოგვიწონეო.

- ბავშვობაში რაზეც ვოცნებობდი, იმას ხშირად ვიხსენებდი ხოლმე. გონებაში "გამოვიძახებდი" და ხელახლა გავატარებდი, მაგალითად, მაშინ, როცა სკოლიდან სახლში მივდიოდი. ერთი ასეთი ოცნება მქონდა: სახლში მისულს მამაჩემი დამხვედროდა. ერთხელ გიუნას ვეუბნებოდი (ჩემსავით მამის დამკარგავს), გულის ერთი ნაწილი სულ ცივი და ცარიელია, წლებთან ერთად არაფერი შველის-მეთქი. ისიც თავს მიქნევდა. ამ დროს ერთმანეთს არ ვუყურებდით, შესვენებაზე გარეთ ვიყავით გასული და ზამთრის მუშტაიდში მივსეირნობდით, გამოშიგნულ სათამაშო მატარებლებს შორის.

- ირაციონალური შიშების ადამიანი ვარ. სულ ასე ვიყავი, არსებულის და არარსებულის - ყველაფრის მეშინოდა. როცა კითხვაში ღამეებს ვათენებდი, ან გამოცდისთვის გვიანობამდე ვიჯექი, მაცივრის ხმა მამხნევებდა. ძველი, საბჭოთა მაცივარი იყო და ხმაურით მუშაობდა. მეგონა, სახლში კიდევ ვიღაცას ეღვიძა. ერთხელ დედამ დაიჩივლა, რამხელა ხმა აქვს ამ მაცივარსო. მე წამომცდა, უი, რას ამბობ, ეგ იმედია სახლში-მეთქი. ასე გავეცი ჩემი მშიშრობა. როცა სახლში გვიან ვბრუნდებოდი, არაფრით სადარბაზოში მარტო არ შევიდოდი. სულ ჩემს ძმას ვურეკავდი, რომ ჩამოსულიყო და ავეყვანე. ჩემი მაშინდელი მეგობარი ამაზე ვერელი გოგოების გაწელილი მანერით ამბობდა: "ზაზას დაურეკე." ახლა ვფიქრობ, რა ნორჩი ვყოფილვარ, რომ იმ შიშებზე, ახლა რომ ყოველდღე თვალებში ვუყურებ, წარმოდგენა არ მქონდა.


- "დრო გა­ვი­და.

დრო გა­ვი­და და სა­ათ­მა ოთხ­ჯერ ჩა­მო­რე­კა.

ოთხ­ჯერ ჩა­მო­რე­კა.

დღეს დე­კემ­ბ­რის პირ­ვე­ლი დღეა.

მე ვი­ცი ცი­ვი სე­ზო­ნე­ბის სა­ი­დუმ­ლო

და მეს­მის წა­მე­ბის იდ­უ­მა­ლი ენა…

მხსნე­ლი საფ­ლავ­ში წევს

და მი­წა,

მი­წა-მიმ­ღე­ბე­ლი -

მი­ნიშ­ნე­ბაა – ღვთი­ურ სიმ­შ­ვი­დე­ზე."
(თარგმანი გიორგი ლობჟანიძის)

ეს სიტყვები ამედევნა. მეც მესმის რეკა: "ვერწმუნოთ ცივი სეზონის დასაწყისს." ფაროხზადი მარტო სიცივეების დადგომისას არ მახსენდება. ვკითხულობ და ველოდები, როდის შემიხტება გული მის უხვ და სხვა-არაფრის-მსგავს ხატებზე, მის ცხად სახეებზე და სურათებზე.  სველი ხეების და ნაცრისფრად შეგუბებული გათენების სეზონი მოდის; უხმო ქარის, ძველ უბნებში დაბალ სახლებს შორის რომ დაძვრება. მგონი, ჩემს შიშებთან ერთად არსებობა ვისწავლე. ისინი არსად გამქრალან, მაგრამ მათთან ერთად თავს მყუდროდ ვგრძნობ. ახლა ასე მეჩვენება. ზამთრის გამო თუა, იმ ახალი ადგილების, ლაშამ რომ უნდა მაჩვენოს ცივ დღეებში. გადმოცემით, ერთმა წმინდა მამამ გამოქვაბულში დაყუდება გადაწყვიტა. იქ გველი დახვდა. გველს უთხრა, მოდი, ეგ კუთხე შენი იყოს, დანარჩენი ქვაბი - ჩემიო. იქ ისე იცხოვრეს, ერთმანეთი არ შეუწუხებიათ: არც გველს დაუგესლავს და არც მამას გაუძევებია. ცხადია, მას ვერ ვემსგავსები, მაგრამ კი მინდა.

პაზოლინი, "აკატონე" 1961; წყარო: http://www.bandb-rome.it/pub_images/accattone_gordiani_2.jpg

- ამასწინათ მე და ლაშა ძველ რუსულ ფილმს ვუყურებდით, 80-იანებში გადაღებულს. მაშინდელ შპალერს და ავეჯს მივაქციე ყურადღება. მერე რა, რომ თითქმის ყველა ოჯახს ერთნაირი ნივთები ჰქონდა და დიდი არჩევანი არ იყო. მაშინდელ პატარა, ვიწრო ბინებს თავისი სული ჰქონდათ, თავიანთ სიმღერას მღეროდნენ. გეომეტრიულფიგურებიანი შპალერის და მინიმალისტური, ფუნქციური ავეჯის პატრონებმა ჯერ კიდევ არ იცოდნენ "მომხმარებლური საზოგადოების" შესახებ. დღეს ეს ყველაფერი "რეტრო შიკია." ხშირად მგონია, რომ რომელიღაც sci-fi ნაწარმოებში ვცხოვრობთ, დავდივართ და ალაგ-ალაგ ვპოულობთ ადამიანობის ნარჩენებს, წინათ რომ ვიყავით, იმად მყოფობის. ვარქმევთ გულის დასაწყნარებელ სახელებს და თითქოს კმაყოფილი ვართ. ჩვენი სკოლის უცხო ენის წიგნებში "სურათის აღწერის" დავალებაში ასეთი ოჯახები იყო დახატული: ოთახში ტელევიზორი ჩართული, ბებია ქსოვს, ბაბუა გაზეთს კითხულობს, ბავშვები - გოგო და ბიჭი - იქვე თამაშობენ. დედა და მამა რაღაცას საქმიანობენ, ძაღლი და კატა კოხტად სხედან. მეღიმება, ასეთი სურათები რომ მახსენდება. ქუთაისში ჩემს მეზობელს ლოჯში ეკიდა დიდი ზომის ფოტორეპროდუქცია: ხალიჩაზე გაგორებული მოცინარი პატარა ბავშვი, მრგვალი ლოყებით, მის ირგვლივ - დაყრილი ბურთები. ვინ იცის, რომელი წლის იყო და რამდენ ბინაში გადაიტანეს. მაშინ დიდი ფორმატის "საოჯახო წიგნები" იყო გავრცელებული, ჩვენ ორი სხვადასხვა გვქონდა, მათი ილუსტრაციებიც ზუსტად ამ ხელწერის იყო. სულ ვფიქრობ, ათი წლის შემდეგ ნეტავ რას დაარქმევენ იდილიას.

წყარო: Pinterest

- ფაროხზადი ამბობდა, რომ პოეზია მისთვის სარკმელია (ლამაზი სიტყვაა და ზუსტი), რომელიც მიახლოებისას თავისთავად იღება. ის ამ სარკმელთან ჯდება, იყურება, მღერის, ტირის... და ყოველთვის იცის, რომ მის წინ სივრცეა და მეორე მხარეს, ვიღაცას მისი ესმის; სულერთია, რამდენი ხნის წინ ცხოვრობდა, თუ როდის დაიბადება. მგონი, ასე კარგად არავის აუხსნია ან გამოუხატავს ადამიანის (უდროო) სამყაროსთან დამოკიდებულება და კავშირი. ის ხედვის კუთხეზეც საუბრობდა და მივხვდი, ყოველდღიურობის მიერ შემოთავაზებული შთაბეჭდილებები როგორ უნდა აღვიქვა: საჩუქრებად, სარკმლებად. თითქოს ახალმოდურ, ჯერ ბოლომდე დაუსახლებელ უბანში გადავსულიყავი საცხოვრებლად და ყოველ დილით სახლის განიავების დროს სარკმლებიდან ახალ პეიზაჟებს და ჰორიზონტებს ვხედავდე.
"გაზაფხულის ის მწვანე წარმოსახვა კი,
სარკმლის მიღმა ჩუმად მდინარი,
ჩემს გულს ასე ეუბნებოდა:
"შენ არასოდეს წინ არ წასულხარ,
სიღრმეში წახველ!"
("მწვანე ძრწოლა", თარგმანი გიორგი ლობჟანიძის)
სარკმლებია ის ადამიანები, რომლებიც გვისმენენ, რომლებიც იცდიან, რომ რაღაც ძვირფასი გვითხრან, ჩვენ - მათთვის, როცა სიბნელეში ნათელს დავანახებთ, ის ხეტიალები, რომლებისაც ფორუხს ასე სამართლიანად სჯეროდა და რომლებიც საკუთარ, ჩვენს არსებობას მიკუთვნებულ შთაბეჭდილებებს გვიჩენენ.
"ერთი ფანჯარა - დასანახად,
ერთი ფანჯარა - მოსასმენად,
ერთი ფანჯარა, ჭის ღრმულივით,
ფსკერით რომ მიწის გულისგულს სწვდება
და იხსნება ამ ლურჯი და გამუდმებული სიკეთის მხარეს."
("ფანჯარა", თარგმანი გიორგი ლობჟანიძის)

წიგნების ადრინდელი გამოცემები ასეთი ციცქნა ნახატებით მთავრდებოდა, თითქოს დაუმთავრებელი, ერთ წუთში მოხაზული სკეტჩებით. ტექსტის დასრულება ისედაც მანაღვლიანებდა და ის ნახატები მთლად მიღებდა ბოლოს. ახლა ვიცი, რომ არაფერიც არ მთავრდება: ჩვენ ყოველდღე ვივსებით, მთავარია, ჩვენი სარკმლები"სიკეთის მხარეს" იხსნებოდეს; თუ არა და, ხეტიალის დროს გავიგონოთ, რომ ვიღაც "ღამეთა ბოლოდან" გვესაუბრება და მივხვდეთ, მასთან სტუმრად მისვლისას ძღვნად რა უნდა მივართვათ.